Art-deco in Vieux-Lille en erbuiten

De hoofdstad van Frans-Vlaanderen staat gekend voor haar oude binnenstad waar je talrijke musea, de beroemde Grote Markt, de braderie en de lekkere Méert-wafels kan vinden.

Lille heeft ook een rijk art-deco patrimonium. Op de Grote Markt kan je er niet naast kijken: het 104 meter hoge belfort en stadhuis lokt al sinds de middeleeuwen reizigers naar de handelsstad. Aan de voet van het belfort, dat UNESCO-werelderfgoed is, kan je de schoonheid naar waarde schatten. De slanke toren is net als de rest van het stadhuis versierd in art-deco stijl. Op de sokkel staan beelden van Lydéric en Phinaert, de twee reuzen die de stad zouden hebben gesticht. Rood-oranje bakstenen en verticale lijnen beton trekken je blik de hoogte in.

Stijl gecombineerd met regionale invloeden

Wij trekken richting de straten met art-deco gebouwen. Deze straten rond de oude stationswijk zijn juist na de oorlog heropgebouwd volgens de toenmalige mode in art-deco: bijvoorbeeld de rue du Molinel, de rue de Bethune en de rue de la Bassée. Hier en daar werd die stijl gecombineerd met regionale invloeden zoals trapgevels, kruisvensters of bakstenen speklagen.
Enkele van de mooiste Franse art-deco gebouwen staan in Lille. Zo heeft de oude viswinkel La Huìtrière prachtige glas-in-loodramen en mozaïeken die allemaal in het teken staan van de visserij. Voor de trapgevel van La Voix du Nord op de Grote Markt heeft kunstenaar Albert Laprade een resem kleine figuren uitgebeiteld in gewapend beton. Dé gevestigde waarde van Lille, patisserie en koffiehuis Maison Méert, kan rekenen op lekkere gebakjes én een flamboyant – en geklasseerd – art-deco interieur.

Le Printemps de l’Art Déco

In 2012 gestart als een evenement van een week, en intussen uitgegroeid tot twee maanden: de ‘lente van de art-deco’ is hét rendez-vous moment voor de art-deco van Hauts de France. Men organiseert geleide bezoeken, exposities, ateliers, stadswandelingen, conferenties, en zelfs bals! Het is een onvergetelijke ervaring om de art-deco architectuur te ontdekken: fantasierijk, gewaagd en prachtig inventief. Alles gaat door in een tiental steden waaronder Amiens, Arras, Béthune, Lens, Roubaix, Saint-Omer, Saint-Quentin, … Daarnaast worden ook een resem unieke en ongebruikelijke plekken in de schijnwerpers geplaatst, zoals het zwembad van Bruay-La-Buissière, de ijzeren man ‘Homme de Fer’ in Douai, de hoeve ‘Caperies’ in Richebourg, de kerk ‘Notre-Dame des Mineurs’ in Waziers, het dorp en kasteel van Fresnoy-en-Gohelle… en je kan ook gaan ontbijten in het buffet van het station van Saint-Quentin.

Roubaix: baden in stijl en de heropbouw van Saint-Quentin

Een halfuurtje rijden van Lille kan je in Roubaix ‘het mooiste zwembad van Frankrijk’ bezoeken.

De burgemeester van Roubaix gaf in 1922 architect Albert Baert de opdracht om dit uniek art-deco badhuis te bouwen.
Vandaag komen bezoekers net zoals de vroegere badgasten binnen via de douches. Zo kom je in de hal waar het bassin verlicht wordt door een groot boogvormig glasraam in de vorm van een opgaande zon. Het bassin ligt er prachtig en uniek bij, met links en rechts beelden uit de 19e en 20ste eeuw.

Saint-Quentin

Nog interessante uitingen van art-deco vinden we in Saint-Quentin. De stad lag voor driekwart in puin na WOI en dus was er nood aan vernieuwing. Architecten en kunstenaars omarmden art-deco en gingen er tegelijk modern en creatief mee aan de slag.
Art-deco werd symbool van de nieuwe heropbouw. De oorlogsschade in de regio was gigantisch. De stad liet Parijse bouwmeesters overkomen die het stadscentrum, de winkels en het stadhuis onder handen mochten nemen. Op elke straathoek verschenen halfronde boogramen, erkers in façades en versierde balkons. Enkele art-deco parels in het centrum van Saint-Quentin zijn de cinemazaal Le Carillon, de winkelstraat Rue d’Isle en het restaurant La Villa d’Isle. Ook de raadszaal van het stadshuis Hôtel de Ville is zeer de moeite waard!

Kunst en architectuur of braderie en réderie?

In 2004 koos de Franse regering het oude mijnstadje Lens uit om er een nieuwe afdeling van het Louvre neer te planten.

Het Japanse architectenbureau Sanaa koos voor een immens gebouw vol eenvoud en met veel lichtinval, dat uiteindelijk in 2012 opende.
In La Galerie du Temps wandel je letterlijk langs de verschillende kunststromingen: meer dan 200 objecten vertellen het ontstaan van de mensheid tot halfweg de 19e eeuw. Het glazen Pavillon de Verre wordt gebruikt voor de thematentoonstellingen die meerdere keren per jaar veranderen. In het openingsjaar hingen er bijvoorbeeld 170 werken van Pieter Paul Rubens in de expo ‘Rubens en Europa’.
Louvre-Lens voorziet verschillende mogelijkheden aangepast aan de bezoekers. Zo zijn er gezinsvriendelijke programma’s met activiteiten op kindermaat. De allerkleinsten kunnen een ludieke gidsbeurt krijgen waarbij ze discussiëren over de kleuren en vormen van de leukste werken. Ook zijn er workshops en ateliers waar ze zich kunnen uitleven.

LAM, Lille Métropole musée d’art moderne

Vlakbij het voetbalstadium Lille Métropole aan de rand van de stad liggen de gestapelde blokken van het LAM-museum. Omringd door een groene beeldentuin huizen in het LAM meer dan 4 500 moderne kunstwerken van namen als Alexander Calder, Pablo Picasso, Kees Van Dongen, Paul Klee, Miró en Georges Braque.
Ook de architectuur van het museum is interessant: een oude retro vleugel uit de jaren 1980, toen het museum opende, staat in contrast met de nieuwe hedendaagse vleugel uit 2010.

Braderie en Réderie

Elk jaar tijdens het eerste weekend van september heerst er in de straten van Lille een grootse feestvreugde. Van zaterdagmiddag tot zondagavond vieren de Lillois aan een stuk door hun Braderie de Lille, de grootste vlooienmarkt van Europa. De Braderie stamt uit de middeleeuwen en is één groot volksfeest waar je antiek, oude boeken, meubelen, handgemaakte juwelen en lokale lekkernijen kan kopen. Volgens de traditie eet iedereen dan ook moules frites, waarvan de restauranthouders de schelpen in een wedstrijd om ter hoogst voor de deur stapelen.
Ook in Amiens vindt er een soortgelijk feest plaats: la Réderie d’Amiens. Deze braderie trekt, net zoals die van Lille, ook heel wat buitenlandse toeristen. De markt strekt zich uit over 51 straten.