Een dag, een plek: Versailles, 28 juni 1919, het einde van één oorlog, het startpunt van een andere

Julie Docsterd,
29-10-2023
Versailles, 28 juni 1919. In de opulente vertrekken van het kasteel weerklinken de echo’s van geanimeerde gesprekken, over de hoop en vrees rond een Europa dat verscheurd werd door de oorlog.
First world war
Museums Victoria

Littekens van een wereldwijde oorlog

De Eerste Wereldoorlog, een conflict dat vier lange jaren woedde, legde Europa in puin. Miljoenen levens werden opgeofferd, keizerrijken verbrokkelden en het oude continent was wanhopig op zoek naar een manier om zichzelf te herstellen en herop te bouwen. Er was nood aan een verdrag om de oorlog officieel te beëindigen.

Versailles
Mathias Reding

De geboorte van een verdrag

In de ‘Galerie des Glaces’ kwamen afgevaardigden van meer dan dertig landen bijeen. Onder de schitterende kroonluchters en majestueuze schilderijen debatteerden en onderhandelden ze om uiteindelijk het Verdrag van Versailles op te stellen. Het verdrag werd voornamelijk opgesteld door de ‘Grote Vier’ – Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Italië – en was bedoeld om Duitsland te straffen, het land dat verantwoordelijk werd geacht voor het conflict, en op die manier de kaart van Europa te hertekenen. De geschiedenis wordt geschreven met de pen van de overwinnaars…

Versailles
Jean-Philippe Delberghe

De gevolgen van een opgelegde vrede

Toen de handtekeningen onder het document werden gezet en het lot van Duitsland en vele andere naties werd bezegeld, was de sfeer bijzonder emotioneel. Hoewel het verdrag een einde maakte aan de ‘Grote Oorlog’, legde het Duitsland ook verpletterende economische herstelbetalingen en strenge militaire beperkingen op. Veel historici geloven dat deze omstandigheden de basis legden voor de rancune die uiteindelijk zou leiden tot de Tweede Wereldoorlog.

Versailles, een stille getuige

Het Kasteel van Versailles, ooit hét symbool van de Franse koninklijke grandeur, werd de getuige van een beslissend moment in de wereldgeschiedenis. 28 juni 1919 zal herinnerd worden als de dag waarop de Eerste Wereldoorlog officieel werd afgesloten, maar ook als het startpunt voor een andere wereldwijde tragedie.

Het verdrag hertekende niet alleen grenzen, het riep ook vragen op over de aard van oorlog, vrede en internationale gerechtigheid – vragen die vandaag de dag nog steeds doorklinken.