Op 5 december 1945, aan het begin van de namiddag, stijgen 5 TBM Avenger torpedobommenwerpers van de US Navy op vanaf de marinevliegbasis van Fort Lauderdale, in Florida. Hun missie is allesbehalve uitzonderlijk: een oefening in navigatie en trainingsbombardementen, die al vaker door andere eskaders werd uitgevoerd. Twee uur later klinken de stemmen op de radio gespannen. Daarna volgt stilte. ‘Flight 19’ verdwijnt en vormt het startschot van één van de bekendste mysteries van de Bermudadriehoek.
© kyle-martin
De missie, met de naam ‘Navigation problem No. 1’, combineert navigatie op zicht en bombardementen op zeedoelen. Aan het hoofd van de formatie staat luitenant Charles C. Taylor, een ervaren piloot en veteraan van de Stille Oceaan. De vier andere toestellen worden bestuurd door leerling-officieren, goed getraind en vertrouwd met de regio.
Om 14u10 zetten de Avengers koers naar het oosten, richting de ondieptes van de ‘Hens and Chickens Shoals’, waar ze hun oefenbommen lossen. Daarna zouden ze naar het noorden draaien en vervolgens naar het zuidwesten, om langs de kust van Florida terug te keren naar de basis. Het weer is bij vertrek redelijk, maar de zee is ruw en de atmosfeer wordt geleidelijk instabieler.
“Ik weet niet waar we zijn”
Rond 16u duiken de eerste ongeruste meldingen op via de radio. Een piloot geeft toe dat hij de weg kwijt is. Kort daarna meldt luitenant Taylor dat zijn twee kompassen buiten dienst zijn. Hij is ervan overtuigd dat hij boven de Florida Keys vliegt en denkt zich boven de Golf van Mexico te bevinden. In werkelijkheid is het zeer waarschijnlijk dat hij boven de Bahama’s vliegt, veel verder naar het oosten.
De basis probeert hem te begeleiden: recht naar het westen vliegen, de zon op de linkervleugel houden, de kust volgen. Maar Taylor twijfelt, verandert meerdere keren van koers, weigert over te schakelen op de noodfrequentie en staat erop de formatie samen te houden. De leerlingen, onderworpen aan een strikte militaire discipline, durven zich niet los te maken en alleen verder te vliegen, ook al lijken sommigen te beseffen dat koers west hen naar land zou brengen.
© kino
De nacht valt, het weer verslechtert en de communicatie wordt verbroken. Om 17u50 lokaliseert een radiotriangulatie Flight 19 ten noorden van de Bahama’s, ver uit de kust van Florida. Te ver.
De laatste transmissie
Met bijna geen brandstof meer spreekt Taylor een boodschap uit die beroemd zou worden: “Alle toestellen, blijf dicht bij elkaar… we zullen moeten waterlanden als we geen land zien… wanneer het eerste toestel onder de 10 gallons zakt, gaan we allemaal samen naar beneden.” Kort daarna is het contact definitief verloren. De vijf vliegtuigen en hun 14 vliegeniers verdwijnen zonder enig spoor.
Ook de reddingsdiensten getroffen
De zoekactie start onmiddellijk. Om 19u27 stijgt een watervliegtuig van het type Martin PBM Mariner op vanaf de basis van Banana River om deel te nemen aan de operatie. Minder dan een half uur later verdwijnt ook dat toestel. Een koopvaardijschip meldt een enorme explosie en vlammen op het wateroppervlak. Onderzoekers zullen besluiten dat de Mariner waarschijnlijk in de lucht is ontploft, als gevolg van een brandstoflek. Het menselijke verlies loopt zo op tot 27 vermisten.
Menselijke fout of absoluut mysterie?
Het onderzoek van de Navy gaat uit van een tragisch eenvoudige verklaring: een navigatiefout, verergerd door defecte kompassen, een verkeerde identificatie van de eilanden, moeilijke weersomstandigheden en beslissingen genomen onder tijdsdruk. Een eerste rapport wijst duidelijk in die richting, maar wordt later aangepast naar “onbekende oorzaak”, om niet alle verantwoordelijkheid bij één man te leggen.
© phoebe-dill
Geen enkel wrak dat formeel aan Flight 19 kan worden toegeschreven, werd ooit teruggevonden. Dat gebrek aan bewijs voedt de meest spectaculaire theorieën en verankert de Bermudadriehoek blijvend in het collectieve geheugen. Kortom: zo ontstond de legende!
De Bermudadriehoek vandaag
Vandaag heeft de Bermudadriehoek niets meer weg van een vervloekte no man’s land. De Bermuda’s zijn een populaire toeristische bestemming, bekend om hun roze zandstranden, turquoise wateren en rustige sfeer. Elk jaar doorkruisen duizenden commerciële vluchten en cruiseschepen de zone zonder noemenswaardige incidenten. Het mysterie zelf is een toeristische troef geworden: musea, boottochten en souvenirwinkels houden de legende van de Bermudadriehoek levend…