Alles begint de avond ervoor, met een groot heilig vuur: daarbij wordt de crematie nagespeeld van Holika, een vrouwelijke demon die werd verbrand door de god Vishnu. Vandaar de naam Holi, wat letterlijk "verbranden" betekent. Een ritueel? Ja. Een rustige avond? Absoluut niet!
© saksham-sinha
Voor het een bad in kleurpigmenten wordt, is Holi eerst en vooral een eeuwenoud ritueel. Het vindt zijn oorsprong in het Vasantotsava, het lentefeest van het oude India, dat zowel de wedergeboorte van de natuur als de vruchtbaarheid viert. Men vereerde afwisselend Kama, de god van de liefde, en Krishna, een ondeugende maar goddelijke figuur.
Twee mythen vloeien samen: die van Holika, de vrouwelijke demon die verbrandde door het onwankelbare geloof van een jonge gelovige, en die van Krishna’s streken, waarbij hij de dorpsmeisjes met kleur bekladde.
Een carnaval van pigmenten
Het Holi-feest, dat op 4 maart 2026 zal plaatsvinden, is pure, zachte gekte. Je trekt witte kleren aan om vervolgens als een wandelende regenboog door het leven te gaan. Iedereen besprenkelt elkaar met gekleurde poeders, waarbij elke tint een symbolische betekenis draagt: groen voor harmonie, oranje voor optimisme, blauw voor vitaliteit, rood voor liefde.
© harshavardhan-pentakota
“Bura na mano, Holi hai!”
Op straat achtervolgt men elkaar al roepend “Bura na mano, Holi hai” – letterlijk: “Niet boos worden, het is Holi!”. Alles is toegestaan… of toch bijna. Holi is ook het moment waarop sociale hiërarchieën worden omgedraaid.
Een omgekeerde hiërarchie, voor één dag
Voor één dag vervagen de ‘kasten’ van de Indische maatschappij, verdwijnen de rollen. Bhang, een drank op basis van cannabis, vloeit rijkelijk.
Holi wordt vooral gevierd in Noord-India, maar heeft zich ook ver daarbuiten verspreid, bijvoorbeeld in Rajasthan. Natuurlijk zorgt de commerciële overname door een aantal westerse landen voor enige wrevel. Maar is het echt zo erg als een duizenden jaren oude traditie mensen aanzet om met kleuren te gooien in plaats van met verwijten?