Eens het symbool van chaos, vandaag een toonbeeld van innovatie: Medellín, een stad met een duister verleden, kijkt vol trots naar de toekomst.
© jimmy-woo
Medellín. Alleen al van de naam kreeg je in de jaren ‘90 nog koude rillingen. Het was de stad van Escobar, van de kartels, van schietpartijen op klaarlichte dag en lichamen die als waarschuwing op de stoep werden achtergelaten. In 1991 kwam Medellín in het nieuws met het hoogste moordcijfer ter wereld: 381 moorden per 100.000 inwoners.
De wijken hoog op de heuvels – zoals de ‘Comuna 13’ – leefden op het ritme van geweerschoten en was afgesloten van het centrum, van justitie, van licht. En midden in die chaos bouwde Escobar een dubbelzinnige band op met de allerarmsten: beul voor de ene, weldoener voor de andere. Hij deelde huizen en geld uit, terwijl hij de stad tegelijk met bloed doordrenkte.
De stad besloot om op te staan
Dat gebeurde niet van de ene op de andere dag. Natuurlijk was er eerst de dood van de beruchte kartelleider. En toen, in 2004, dook er een naam op: Sergio Fajardo. Geen bendeleider, wel een wiskundeleraar die burgemeester werd. Hij wilde niet dat Medellín vergeten zou worden.
© carlos-martinez
En zo begon de stad zich te transformeren – met beton, glas en roltrappen. Ja, roltrappen — op de steile hellingen waar klimmen ooit een dagelijkse strijd was, gaan bewoners nu moeiteloos naar boven. Met hun boodschappen, hun kinderen, hun dromen. Een kabelbaan, de Metrocable, verbindt de hoger gelegen gebieden met de metro. De onzichtbaren worden zichtbaar. Ook een bibliotheekpark verrijst: beton wordt een toevluchtsoord, geen barrière.
Een wedergeboorte, maar wel één met littekens
Het beeld is mooi. Te mooi? Sommigen vinden van wel. Het geweld is afgenomen, maar niet verdwenen. De bendes zijn niet allemaal weg, ze kregen gewoon een ander gezicht. De ongelijkheid onder de Colombiaanse zon is niet opgelost. In de vernieuwde wijken stijgt de huur. Sommige bewoners vertrekken.
© oneil-williams
De durf om zichzelf opnieuw uit te vinden
Vandaag wil de stad zich profileren als hoofdstad van de innovatie. In de strakke ruimtes van ‘Ruta N’, een zakencentrum, wordt gepraat over kunstmatige intelligentie, biotech, en de circulaire economie. Start-ups schieten er als paddenstoelen uit de grond. Groen is overal: in duurzame mobiliteitsprojecten, vernieuwde publieke ruimtes, en initiatieven om de vervuiling tegen te gaan.